មេដឹកនាំអូស្រ្តាលីកាណាដានិងសហរដ្ឋអាមេរិកជឿជាក់ថាភស្តុតាងបង្ហាញថាមីស៊ីលអ៊ីរ៉ង់បានទម្លាក់យន្ដហោះដឹកអ្នកដំណើរអ៊ុយក្រែនមួយគ្រឿងកាលពីដើមសប្តាហ៍នេះដោយបានសម្លាប់មនុស្សទាំងអស់ ១៧៦ នាក់នៅលើយន្ដហោះដោយក្រុមអ្នកវិភាគបានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភថាការបង្កើនសម្ពាធអន្តរជាតិប្រឆាំងនឹងទីក្រុងតេរ៉ង់នឹងបង្កឱ្យមានវិបត្ដិការទូត។


អ្នកដំណើរភាគច្រើននៅលើជើងហោះហើរ Ukraine International Airlines ៧៥២ គឺមកពីអ៊ីរ៉ង់និងកាណាដា អ្នកដំណើរផ្សេងទៀតមកពីប្រទេសរួមមានស៊ុយអែតនិងអ៊ុយក្រែន ។

ការធ្លាក់នេះបានកើតឡើងនៅព្រឹកថ្ងៃពុធពីរបីម៉ោងបន្ទាប់ពីប្រទេសអ៊ីរ៉ង់បានបើកការវាយប្រហារតាមអាកាសទៅលើមូលដ្ឋានយោធាដែលមានលំនៅដ្ឋានកងទ័ពសហរដ្ឋអាមេរិកនៅអ៊ីរ៉ាក់ដែលជំរុញឱ្យមានទ្រឹស្តីមួយថាយន្ដហោះដឹកអ្នកដំណើរដែលមានព្រំប្រទល់ Kyiv អាចត្រូវបានវាយប្រហារដោយអចេតនាដោយមីស៊ីលដែលគ្មានម្ចាស់ ។

មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលមកពីប្រទេសអូស្ត្រាលីអង់គ្លេសកាណាដានិងសហរដ្ឋអាមេរិកបាននិយាយថាចាប់តាំងពីពេលនោះមកពួកគេជឿជាក់ថាទ្រឹស្តីនេះទំនងជាផ្អែកលើព័ត៌មានថ្មី។

ក្រុមមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលមកពីប្រទេសអូស្ត្រាលីអង់គ្លេសកាណាដានិងសហរដ្ឋអាមេរិកជឿជាក់ថាវាទំនងជាយន្តហោះដឹកអ្នកដំណើរ Kyiv ត្រូវបានវាយប្រហារដោយអចេតនាដោយមីស៊ីលអ៊ីរ៉ង់ដែលបានសម្លាប់មនុស្សទាំងអស់ ១៧៦ នាក់។

- អ៊ីរ៉ង់បានបដិសេធថាយន្តហោះនោះមិនត្រូវបានទម្លាក់ដោយមីស៊ីលទេ



ក្រុមអ្នកវិភាគនៅក្រុមហ៊ុន Eurasia Group បាននិយាយនៅក្នុងកំណត់ត្រាស្រាវជ្រាវមួយថា“ ប្រសិនបើការវាយតម្លៃបឋមមានភាពត្រឹមត្រូវការធ្លាក់ចុះការទូតសម្រាប់អ៊ីរ៉ង់នឹងមានសារៈសំខាន់ក្នុងរយៈពេលខ្លី”  ក្រុមអ្នកវិភាគនៅទីប្រឹក្សាហានិភ័យនយោបាយបានលើកឡើងថាទីក្រុងតេអេរ៉ង់ហាក់ដូចជាទទួលបាន ការយល់ចិត្តនិងសាមគ្គីភាពអន្តរជាតិល្អ បន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិកបានសម្លាប់មេបញ្ជាការយោធាអ៊ីរ៉ង់ Qasem Soleimani កាលពីសប្តាហ៍មុន ។

ប៉ុន្តែ ការបាញ់ប្រហារនឹងបង្កអន្តរាយដល់សុឆន្ទៈការទូតជាពិសេសប្រសិនបើភ័ស្តុតាងបង្ហាញថាមានច្រើនលើសលប់ហើយអ៊ីរ៉ង់នៅតែបន្តបដិសេធដោយចេតនាដដែល ថ្លែងទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មាននៅថ្ងៃសុក្រនេះប្រធានអាជ្ញាធរអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលអ៊ីរ៉ង់លោក Ali Abedzadeh បាននិយាយថាក្រុងតេអេរ៉ង់ចង់ទាញយកការថតសំលេងប្រអប់ខ្មៅដោយខ្លួនឯង។


បើត្រូវការជំនួយដើម្បី decode រដែលអាចរាយការណ៍ថាចំណាយពេលមួយឬពីរខែ អ៊ីរ៉ង់អាចស្នើសុំជំនួយពីរុស្ស៊ីកាណាដាបារាំងឬអ៊ុយក្រែន។


ក្រុមមន្រ្តីបាននិយាយថាជនជាតិកាណាដាចំនួន ៦៣ នាក់ស្ថិតក្នុងចំណោមជនរងគ្រោះនៅក្នុងការធ្លាក់យន្ដហោះដែលបានបាត់បង់ ទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកត្រួតពិនិត្យចរាចរណ៍ផ្លូវអាកាសរយៈពេល ៥ នាទីបន្ទាប់ពីហោះចេញពីទីក្រុងតេអេរ៉ង់នៅព្រឹកថ្ងៃពុធ ។



នាយករដ្ឋមន្រ្តីកាណាដាលោក Justin Trudeau បានប្រាប់សន្និសីទសារព័ត៌មាននៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះថាលោកមាន ភាពវៃឆ្លាតពីប្រភពជាច្រើនរាប់បញ្ចូលទាំងសម្ព័ន្ធមិត្តនិងបញ្ញាផ្ទាល់ខ្លួនរបស់យើង ។

ភ័ស្តុតាងបង្ហាញថាយន្តហោះនោះត្រូវបានបាញ់ទម្លាក់ដោយមីស៊ីលពីលើអាកាសដោយអ៊ីរ៉ង់ នាយករដ្ឋមន្រ្តីអង់គ្លេស Boris Johnson និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីអូស្ត្រាលីលោក Scott Morrison បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ស្រដៀងគ្នានេះ ។

ប្រទេសកាណាដាបានកាត់ផ្តាច់ចំណងការទូតជាមួយអ៊ីរ៉ង់ក្នុងឆ្នាំ ២០១២ ហើយទោះបីមានការសន្យាថានឹងភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងឡើងវិញក៏ដោយក៏លោក Trudeau មិនទាន់ស្វែងរកការស្តារទំនាក់ទំនងជាផ្លូវការនៅឡើយទេ ។

ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន Volodymyr Zelenskiy បាននិយាយថា ទ្រឹស្តីដែលថាមីស៊ីលដែលគ្មានម្ចាស់
ប្រហែលជាបានវាយប្រហារលើជើងហោះហើរលេខ ៧៥២ មិនទាន់អាចបញ្ជាក់បាននៅឡើយទេ ។

ប្រធានាធិបតីដូណាល់ត្រាំបាននិយាយកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថាលោកមិនជឿថាការបរាជ័យផ្នែកមេកានិចបណ្តាលឱ្យគាំងនោះទេ លោក Trump បាននិយាយថា“ វាកំពុងហោះហើរនៅក្នុងសង្កាត់ដ៏លំបាកមួយ នរណាម្នាក់អាចធ្វើខុស” ។

- មួយឬពីរឆ្នាំ ដើម្បីបញ្ចប់ការស៊ើបអង្កេតការហោះហើរ

តាមច្បាប់អន្តរជាតិប្រទេសដែលធ្លាក់យន្តហោះ កើតឡើងគ្រប់គ្រងការស៊ើបអង្កេតហើយដោយ
សារតែយន្ដហោះនេះត្រូវបានធ្វើឡើងដោយសហរដ្ឋអាមេរិក អ្នកស៊ើបអង្កេតសហព័ន្ធនិង Boeing ដែលជាអ្នកផលិតយន្ដហោះនឹងចូលរួម។

ទោះយ៉ាងណាទំនាក់ទំនងតានតឹង រវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងអ៊ីរ៉ង់អាចធ្វើអោយស្មុគស្មាញដល់ឆន្ទៈឬសមត្ថភាពក្នុងការបញ្ជូនបុគ្គលិកទៅកាន់ប្រទេសនេះរបស់រដ្ឋាភិបាល ។



អតីតអនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិសហរដ្ឋអាមេរិកលោក Frank Lavin បានថ្លែងថា៖ " វាជារឿងគួរឱ្យសោកស្តាយណាស់ដែលមនុស្សទាំងនេះត្រូវបានស្លាប់ ប៉ុន្តែប្រសិនបើមានអ្វីវាបង្កើតរូបភាពនៃយោធាអ៊ីរ៉ង់ដែលកំពុងបង្កភាពរីករាយនិងមិនមានការព្រួយបារម្ភខ្លាំងពេកចំពោះការស្លាប់របស់ជនស៊ីវិល " Lavin បាននិយាយថាដូច្នេះបើមានអ្វីខ្ញុំគិតថាវានឹងបង្ក្រាបយោធាអ៊ីរ៉ង់ក្នុងរយៈពេលខ្លី ។

មន្ត្រីអ៊ីរ៉ង់ម្នាក់បានប្រាប់ Reuters  កាលពីថ្ងៃសុក្រថាវាអាចចំណាយពេល ១ ឆ្នាំឬ ២ ឆ្នាំដើម្បីបញ្ចប់ការស៊ើបអង្កេតលើការហោះហើរនេះ។
ក្រុមអ្នកវិភាគនៅក្រុមហ៊ុន Eurasia Group បាននិយាយថា អ៊ីរ៉ង់នឹងប្រឈមមុខនឹងសម្ពាធ  នយោបាយនិងសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងខ្លាំងដើម្បីសហការជាមួយអាជ្ញាធរអាកាសចរណ៍អន្តរជាតិហើយយើងរំពឹងថាទីក្រុងតេអេរ៉ង់នឹងទទួលយកអ្នកស៊ើបអង្កេតលោកខាងលិច ។